Kanggo wong .... Njowo sing seneng karo budaya jowo

Tembung pasa, tapa, ngurang-ngurangi mujudake laku kang mligi tumrap upaya ningkatake drajat kajiwan utawa spiritual sing wus lumrah ing madyaning bebrayan Jawa.
Pawadan iku, miturut dosen seni joged ing Institut Seni Indonesia (ISI) Solo, Darsono SKar MHum, nalika hamicara ing sawijining pirembugan budaya ing Dalem Purwohadiningratan, Triyagan, Sukoharjo, sawetara dina kapungkur, ing jagad seni joged uga ana laku pasa.
Sing wus lumrah dimangerteni bebrayan Jawa yaiku laku pasa tumrap para pambeksa bedhayan sawetara dina sadurunge mbabar beksan bedhayane. Pasa minangka wewaton arep mbabar beksan bedhayan, kayadene Bedhaya Ketawang, Bedhaya Surya Sumirat, Bedhaya Dirada Metha lan liyane ora liya laku kanggo ningkatake drajat spiritual murih kalis saka sambikala nalika ngayahi kuwajiban mbeksa bedhayan sing sakral iku.
Lan ing kabeh piwulang agama lan kaprecayan yekti ana piwulang bab laku pasa iki kanthi cakrik sing beda-beda. Yen dipindeng saka spiritual metafisik, miturut andharan ing sawetara kapustakan sing ngrembug religi-ne wong Jawa, pasa iku nuwuhake perbawa sing apik banget tumrap raja lan jiwa.
Pasa yen dipindeng saka jagad supranatural nuwuhake perbawa ngowahi sistem molekul raga, badan wadhag, lan eterik bakal ningkat getere saengga ndadekake raga luwih tanggap marang samubarang kedadeyan ing sakiwa tengene. Ing ukara liya, ragane manungsa ora mung kasinungan pancadriya ananging ana sing kaping nenem.
Yen sawijining wong iku kulina nglakoni pasa, geter raga lan eterik-e bakal sansaya mundhak, tundhone kabeh racun, daya negatip lan titah eterik negatip sing manjing ing raga lan jiwane bakal metu. Raga lan jiwane bakal luwar saka maneka warna daya lan perbawa negatip.
Nalika raga lan jiwane resik utawa suci, samengkone kabeh roh suci (pralambang Gusti Sing Maha Kawasa) bakal tumeka lan nyawiji. Iki bakal ndadekake jiwane tentrem, urip lan panguripane tansah kepenak lan sakebing reridhu kang diadhepi bisa diawekani kanthi gampang.
Kanggo ngulinakake laku pasa iku ing tradhisi ritual kejawen ana wewaton pasa kang dipetung dinane miturut tanggalan Jawa. Ancase laku pasa iki ora liya kanggo ningkatake drajat spiritual metafisik murih bisa raket sesambungan kalawan sedulur gaibe, yaiku sedulur papat lima pancer. Werdine ora liya supaya tansah bisa nyedhak marang Sing Maha Kawasa.
Lan kasunyatane miturut asil panaliten medis, laku pasa iku pancen nuwuhake perbawa positip tumrap raga. Kanthi pasa, organ pencernaan bisa ngaso, racun-racun ing sanjerone raga bisa diwetokake lan tundhone raga dadi sansaya kuwat, seger lan tansan waras. Kacihna apa wae jinise laku pasa iku, yen dilakoni kanthi temen-temen bakal nuwuhake perbawa positip tumrap raga lan jiwa.
Laku pasa sing ngoyot marang tradhisi lan kabudayan Jawa yaiku mutih (ora mangan apa-apa kejaba sega putih lan ngombe banyu bening), ngeruh (mung mangan janganan lan woh-wohan), ngebleng (ora mangan, ora ngombe, ora metu saka ngomah kejaba yen arep nggeguwang, nglereni kabeh pakaryan, ora turu, ora saresmi lan sapiturute), pati geni (kayadene ngebleng katambah ora kena metu saka kamar).
Saliyane iku uga ana pasa nglowong (ora kena mangan lan ngombe ndalem wektu tinamtu lan mung bisa turu suwene telung jam ndalem sedina sewengi), ngrowot (wektune wiwit mletheke srengenge nganti angslup lan mung antuk mangan bangsane pala kapendhem), nganyep (mung mangan panganan sing ora ana rasane utawa tawar), ngidang (mung mangan bangsane godhong-godhongan lan ngombe banyu bening), ngasrep (mung mangan lan ngombe sing ora ana rasane lan diwatesi kaping telu jroning sedina), ngepel (mung mangan sega sekepel jroning sedina), lan isih ana tradhisi pasa liyane.